Honden gebruiken hun lichaam van kop tot staart om met mensen en andere honden te communiceren. Op deze manier zien we wanneer ze gelukkig, bang, enthousiast of verdrietig zijn. Soms kan de lichaamstaal van een hond onduidelijk zijn, wat bedoelt hij nu precies? Ook kan het zijn dat je hond iets aangeeft, maar dat jij er de verkeerde betekenis aan geeft. In dit artikel gaan we in op wat je hond precies bedoelt met zijn lichaamstaal. Op naar goede communicatie!
Hoe communiceren honden?
Als je echt wilt weten wat je hond precies bedoelt is het belangrijk om te begrijpen hoe honden hun lichaam gebruiken om te communiceren. De lichaamstaal van een hond omvat elk lichaamsdeel. Soms zijn deze lichaamsdelen afzonderlijk van belang in communicatie, maar vaak gaat het om alles bij elkaar. Vanaf de neus tot aan de staart en van de oren tot de tenen, alles telt mee. Zelfs de haren van je hond kunnen bepaalde signalen afgeven. Wanneer je als baasje jouw hond de beste begeleiding wilt geven is het belangrijk dat je jouw viervoeter kunt lezen. Op deze manier voorkom je eventuele problemen of misverstanden.
Lichaamstaal hond, waar let je op?
De lichaamstaal van een hond kan nogal complex zijn. Sommige signalen zijn overduidelijk terwijl andere signalen erg complex zijn en daardoor vaak makkelijk te missen. Ook zijn er vaak misstanden over dit onderwerp. Waar vroeger de conclusie uit een onderzoek was dat een hond blij was is het inzicht nu ineens veranderd en blijkt je hond boos, bij wijze van spreken. Daarom is het vooral belangrijk om open te staan voor nieuwe informatie. Maar waar moet je nu op letten bij de lichaamstaal van de hond?
- Uiterlijk
Als je iets wilt zeggen over de communicatie van jouw hond is het belangrijk om allereerst altijd rekening te houden met de vaste uiterlijke kenmerken van je loebas. Sommige honden hebben hun staart omhoog tijdens ontspanning en andere honden dragen de staart juist weer erg laag. Dit heeft al invloed op wat wij mensen denken waar te nemen. Een beagle draagt zijn staart bijvoorbeeld kaarsrecht omhoog (vaak ook met een krul), maar windhonden hebben hun staart weer naar beneden.
Maar wat zegt dit? Dan zijn er ook nog honden met een vacht die deels in de andere richting groeit dan normaal (bijvoorbeeld ridgebacks). Andere honden hebben weer meer rimpels in het gezicht (bulldogs, sharpei’s) waardoor het aflezen voor honden onderling al lastig is, laat staan voor de baasjes.
- Context
Het allerbelangrijkste bij het interpreteren van lichaamstaal van honden is de context waarin iets gebeurt. Alleen als de context duidelijk is kun je een conclusie trekken over het gedrag. Context houdt in dit geval in dat je kijkt naar de omgeving en de geschiedenis van de hond. Ook wat er vooraf is gebeurd is natuurlijk van belang en wat de gevolgen van de uitingen van je hond zijn. Vaak laat een hond meerdere gedragingen tegelijk of achter elkaar zien. Pas wanneer je alles van deze gedragingen hebt gezien kun je er een boodschap uit halen.
Dit is de reden dat afbeeldingen van de lichaamstaal van een hond je goed kunnen helpen bij het interpreteren van zo’n boodschap. De afbeeldingen zijn wel richtlijnen. Ga hier er dus niet 100 procent vanuit dat deze afbeeldingen precies overeenkomen met de situatie bij jouw hond. De context is immers in elke situatie anders.
- (Ont)spanning
Als je jouw hond genoeg observeert zul je vanzelf merken wanneer je hond gespannen of ontspannen is. Buiten bepaalde emoties kan dit al veel zeggen over de mentale situatie van je hond. Een ontspannen hond heeft zijn lichaam ook ontspannen. De ogen zijn hierbij ovaal, het lichaam oogt soepel en tijdens het hijgen zijn de mondhoeken rond, de wangen slap en de tong hangt losjes uit de bek. Een gespannen hond vertoont juist de tegenovergestelde signalen. De spieren zijn constant aangespannen waardoor de lichaamshouding strakker en stijver wordt.
De ogen zijn vaak wat ronder en groter en lijken angstig. Als er veel oogwit te zien is kun je aannemen dat je hond gestrest is. Sommige honden gaan meer hijgen, waarbij de mondhoeken juist puntig zijn en ver naar achter gespannen. Ook de tong is stijf en steekt soms uit. Rimpels op het voorhoofd van je hond zijn ook een teken van spanning, het lijkt alsof je hond aan het fronsen is.
- Stresssignalen
Alle honden gebruiken ongeveer dezelfde stresssignalen om aan te geven wanneer zij niet lekker in hun vel zitten. Als baasje is het natuurlijk erg belangrijk dat je op tijd in de gaten hebt wat deze signalen zijn en of jouw hond gestrest is. Gapen, likken en krabben zijn enkele voorbeelden die veel voorkomen bij honden met stress. In ons artikel over gestreste honden vind je alles wat je hierover moet weten.
Hoge en lage houding in lichaamstaal van de hond
Bij honden kun je onderscheid maken tussen twee houdingen: de hoge en de lage houding. Deze twee houdingen zijn goed van elkaar te onderscheiden en geven vaak veel prijs over de toestand van je hond. Wat onderscheidt de hoge houding van de lage houding?
- Hoge houding
De kop is omhoog, de oren staan omhoog en de oorschelp is hierbij naar voren gericht. Daarnaast is de romp hoog, zijn de poten gestrekt en staan deze vaak breed. De staart is omhoog of hoger dan normaal. Bij sommige honden staat de staart namelijk automatisch omhoog - Lage houding
De kop is nu juist omlaag en de oren staan naar achter of plat in de nek. De romp is iets lager dan normaal of zelfs sterk gekromd. De achterpoten staan krom en de staart is nu juist lager dan normaal of helemaal tussen de achterpoten.
Misvattingen bij honden lichaamstaal
Er zijn ontzettend veel studies gedaan naar gedrag van honden. Elk jaar komen er weer talloze studies bij met verschillende conclusies. Niet zo gek dus dat er veel misvattingen zijn over de lichaamstaal van de hond. Het blijft natuurlijk een gedragsstudie. Veel misvattingen zijn traditionele en inmiddels achterhaalde conclusies. Daarom is het belangrijk om te weten welke misvattingen er bestaan en om hier zelf als baasje niet aan vast te houden.
- Staart kwispelt is blij zijn
Helaas is het niet zo makkelijk als de stelling doet vermoeden. Een kwispelende hond is namelijk niet altijd blij. Als honden in gevecht zijn kwispelen ze soms ook druk. Ook voor het jagen kan een hond even met de staart heen en weer zwaaien. Onzekere of verwarde honden laten ook vaak kwispelend gedrag zien. Kortom, in veel situaties maken honden gebruik van kwispelen. Al deze vormen van kwispelen verschillen onderling wel sterk. Het kwispelen met een ontspannen houding en een schuddende kont lijkt vaak overeen te komen met een blijdschapskwispel. Als de kwispel erg kort qua afstand is en snel heen en weer gaat komt dit het meest overeen met een agressieve bui van een hond.
- Hoge houding is zelfverzekerd
De aanname is dus dat een hond altijd zelfverzekerd is wanneer hij deze pose aanneemt. Dit is helaas vaak veel te kort door de bocht. Een zelfverzekerde hond zal namelijk niet per se zo’n houding aannemen tijdens nieuwe ontmoetingen of onbekende situaties. Zelfverzekerde honden zijn ontspannen en nemen geen bepaalde, geforceerde pose aan. Een hond die een hoge houding aanneemt is eerder onzeker en probeert daarom andere honden of mensen te imponeren met deze houding.
- Oren naar achteren is bang
In principe klopt dit in de meeste gevallen wel, maar je kunt er niet blind vanuit gaan. Als honden graag contact willen zonder conflicten of gedoe laten zij vaak ook hun oren naar achter hangen. Hiermee laten ze zien dat ze de ontmoeting vriendelijk in gaan en geen kwaad willen. Daarnaast laten honden hun oren vaak naar achter hangen wanneer zij bezig zijn, maar toch geluid van achter willen waarnemen.
- Hond op zijn rug is altijd bang
Veel mensen denken dat een hond bang is als hij op zijn rug draait. Natuurlijk kan dit het geval zijn, maar in veel gevallen is dit helemaal niet juist. Veel honden draaien op hun rug uit enthousiasme of vanwege het samen spelen. Ook vinden de meeste honden het heerlijk om even lekker op de buik gekieteld te worden. Dan is het wel zo makkelijk dat je even op je rug draait voor het optimale comfort, toch?
- Haren overeind is agressief
Een hond waarbij de haren overeind staan is niet per definitie agressief. Zoals vermeld heeft bijvoorbeeld een ridgeback een andere vachtgroei. Hierdoor lijkt het vaak alsof zijn haren overeind staan en alsof hij dus agressief is. Als haren bij honden overeind gaan staan noemen we dit borstelen. Borstelen is te vergelijken met kippenvel bij mensen. Het ontstaat meestal uit spanning of opwinding. Als een hond erg schrikt gaan zijn haren er wel eens van overeind staan. Ook tijdens nieuwe ontmoetingen kan je viervoeter wel eens wat spanning ervaren waardoor de haren overeind komen. Veel baasjes zijn dan bang voor een conflict tussen de twee honden, maar vaak is het borstelen alleen vanwege de spanning en verdwijnt dit alweer snel. Wanneer puppy’s voor het eerst de straat op gaan om met andere honden te spelen zie je vaak dat zij hun haren overeind houden.
Hondenverzekering van Figo
Net zoals mensen kunnen honden onverwacht ziek worden of een ongeluk krijgen. Je huisdier verdient dan de beste zorg die er is. Met Figo ben je verzekerd voor onverwachte dierenartskosten. Zo krijgt je hond de medische zorg die hij nodig heeft en kom jij niet voor financiële verrassingen te staan. Meer weten? Bekijk onze hondenverzekering!
